باهوش تر از ویروس کرونا باشیم/ لزوم هوشمندسازی فرایندهای زندگی

بهروز کریم پور/شهرآرانیوز - در شرایطی که هنوز توان پزشکی مقابله با ویروس را کسب نکرده ایم، چاره ای جز پرهیز از رویارویی با آن نداریم و راهکار اصلی در این زمینه کاهش ارتباط مستقیم افراد است تا زنجیره انتقال ویروس قطع شود، اما در این زمینه چه کرده ایم؟شهرداری مشهد با محوریت سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری، اولین گام را در این راه برداشت و به عنوان اولین شهر کشور، آیین نامه دورکاری را برای کارکنان خود تنظیم و شرایط فنی آن را مهیا کرد.

فراهم سازی بستر دورکاری کارکنان در شهرداری مشهد یکی از اقداماتی بود که سازمان فاوای شهرداری خیلی زود برای آن دست به کار شد. این اقدام علاوه بر آثار مطلوب در کنترل همه گیری کرونا، نتایج مثبت دیگری همچون صرفه جویی در منابع سازمانی نیز به همراه داشته است. مصرف کمتر انرژی در ساختمان های اداری در نتیجه حضور کمتر کارکنان و حذف برخی هزینه ها که با دورکاری کارکنان محقق می شود از مزایای این طرح است.

باهوش تر از ویروس باشیم
همان طور که کره جنوبی تحسین دیگر ملت ها را برانگیخت و برگ برنده اش هوشمندسازی فرایندهای زندگی شهروندانش بود. شهرهای هوشمند نه تنها در شرایط عادی زندگی بلکه در چنین بحران هایی نیز یک گام از سایرین جلوترند و کیفیت بالاتری برای زندگی شهروندان فراهم می کنند.
اما این روزها که برای در امان ماندن از کرونا نیازمند کاهش تردد در اماکن عمومی هستیم، ارائه الکترونیک خدمات بیش از هر زمان دیگری به کار می آیدزیرا خانه از هر جای دیگری امن تر است.پیش از این نیز بسیاری از فرایندها و خدمات شهرداری همچون استعلامات و امور شهرسازی، حمل ونقل و ... الکترونیکی شده و از طریق پایگاه های اینترنتی e.mashhad.ir و mobile.mashhad.ir در اختیار شهروندان قرار گرفته بود.

تجربه زندگی در یک شهر الکترونیک
وقتی در سال 98 نخستین شهرداری الکترونیک کشور در منطقه 12 و سپس در منطقه 8 مشهد آغاز به کار کرد، به مزایایی همچون نیاز نداشتن به صرف زمان برای رفت و آمد و تسریع و تسهیل ارائه خدمات در شهرداری های الکترونیک اشاره می شد، اما کسی تصور نمی کرد خدمات غیرحضوری در روزهایی همچون بحران کرونا چقدر به کار می آید. از این رو، روند الکترونیک کردن مناطق شهرداری مشهد پس از آغاز این همه گیری سرعت بیشتری گرفت، به گونه ای که در زمانی کوتاه، شهرداری مناطق یک، 10 و 11 نیز الکترونیک شدند.

از تلفن های همراه خود غافل نشوید!
در روزهایی که بیش از نیمی از مردم دنیا برای پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا در قرنطینه اند، بهتر است از خانه خارج نشویم یا مدت حضور در محیط بیرون را به حداقل برسانیم و تماس خود را با سطوح و اجسام کاهش دهیم. از این رو، هوشمندانه تر است اگر از امکاناتی که از طریق تلفن همراه در دسترس ماست بیشتر استفاده کنیم. نرم افزارهای موبایلی همچون «نقشه همراه مشهد» و «شهر من» این روزها بیشتر به کار می آید. توزیع ماسک از طریق نرم افزار «شهر من» در کنار سایر امکانات آن به عنوان یک نرم افزار جامع شهروندی، بسیاری از امور روزمره ما را آسان تر می کند. همچنین جانمایی مراکز درمانی ویژه کرونا، داروخانه ها و سایر اماکن مربوطه، در کنار اطلاعات جامعی از مسیرها و اماکن شهری روی «نقشه همراه مشهد» می تواند راه ما را کوتاه تر کند. اشتراک اطلاعات این نقشه و همچنین داده های سامانه sdi شهرداری مشهد با نهادهایی همچون دانشگاه علوم پزشکی سبب شده است با تحلیل نواحی مختلف جمعیتی شهر و شناسایی مناطق پرخطر، کارهای مؤثری برای پیشگیری از شیوع این بیماری انجام شود.

دست در جیب خود نکنید!
کاهش زمینه استفاده از پرداخت های نقدی و تماسی، موضوع مهم دیگری است که نباید از آن غافل شد. استفاده از پول نقد و حتی کارت بانکی، این روزها یکی از راه های انتقال ویروس به شمار می رود. نرم افزار پرداخت «تاپ» یکی از راه هایی است که شهرداری مشهد پیش پای شهروندان گذاشته تا نه تنها از پول نقد، بلکه از «من کارت» نیز بی نیاز باشند. پرداخت بهای خدمات تاکسی، اتوبوس و قطار شهری از این طریق، نه تنها ساده ترین روش، بلکه مطمئن ترین راه برای کاهش تماس با اشیای آلوده احتمالی است زیرا تنها با استفاده از گوشی همراه و اسکن یک کیوآر کد صورت می گیرد. علاوه بر این، نرم افزار «کیپاد» نیز برای پرداخت کرایه قطار شهری و خطوط بی آرتی قابل استفاده است.

دورکاری ها چگونه انجام می گیرد؟
در وضعیت همه گیری ویروسی مسری، کاهش حضور افراد در محیط های عمومی زنجیره انتقال بیماری را محدود می کند و دقیقا در همین روزهاست که دورکاری مشاغل مختلف نه موضوعی لوکس بلکه واجب می شود. سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری مشهد نیز در ادامه برنامه های خود برای هوشمندسازی مشهد و نیز تمهیدات ویژه این روزها زیرساخت های ارتباطی و امکان دورکاری برای همه کارکنان شهرداری مشهد را فراهم کرده است.انتقال تماس شماره تلفن های شبکه (voip) روی تلفن های شخصی کارکنان شهرداری و پاسخ گویی صددرصدی به درخواست های این حوزه از اقداماتی بود که در این زمینه انجام شد تا امکان ارائه خدمات از منزل توسط کارکنان وجود داشته باشد.
همچنین امکان ارتباط کارکنان کلیه بخش های شهرداری با یکدیگر که پیش از این از طریق سامانه lync در درون شهرداری صورت می گرفت. اینک با استفاده از تلفن همراه و رایانه شخصی کارکنان از منزل نیز در دسترس است تا فرایند انجام امور مختل نشود. همچنین امکان تشکیل ویدئوکنفرانس و جلسه مجازی نیز از این طریق وجود دارد.در کنار سیستم اتوماسیون اداری شهرداری که پیش از این نیز به شیوه دورکاری در دسترس بود، هم اکنون امکان دسترسی به تعدادی از سامانه های دیگر همچون سامانه های مالی از راه دور نیز به وجود آمده است تا در صورت لزوم، کارشناسان مربوط بتوانند از منزل نیز امور را پیگیری کنند. تأمین امکانات سخت افزاری و تقویت زیرساخت شبکه اختصاصی و مناسب (VPN) به میزان 896 مورد نیز در همین راستا صورت گرفت تا امکان دسترسی کارکنان از منزل به سیستم خود و سامانه های موجود در آن در شهرداری فراهم گردد. همچنین حدود 7000 نفر از کارکنان و تعدادی ازپیمانکاران شهرداری نیز از سیستم اتوماسیون اداری و سامانه های گوناگون شهرداری استفاده کرده اند.در مجموع می توان گفت امکاناتی که برای هوشمندسازی زندگی شهروندان در مشهد ایجاد شده و در جریان همه گیری اخیر با واکنشی بموقع گسترش یافته است، یکی از امتیازاتی به شمار می رود که برای غلبه بر بحران کرونا نباید از آن غافل شد. بی شک در برابر چنین ویروس خطرناکی، چاره ای جز هوشمند بودن و استفاده از همه امکانات و فرصت هایی که برای پیشگیری از بیماری فراهم آمده است نداریم.